ترمز اضطراری خودکار (Automatic Emergency Braking) یک آپشن ایمنی نسبتا ارزان است که گاهی اوقات می‌تواند جان راننده، سرنشینان و عابران پیاده را نجات دهد. در این مطلب از دیجی ماشین، به بررسی این آپشن حیاتی خودروهای امروزی خواهیم پرداخت؛ با ما همراه باشید.
نگاه اولیه
ترمز اضطراری خودکار (AEB) به کمک سامانه‌های راداری و حسگرها می‌تواند حضور مانع در مسیر خودرو را تشخیص داده و به‌صورت خودکار ترمز را فعال کند تا از تصادف جلوگیری شود. نوع پیشرفته این سیستم می‌تواند موجودات زنده، خودروها و سایر موانع را تشخیص دهد و از برخورد خودرو با آن‌ها جلوگیری کند.
کارشناسان ایمنی این سیستم را یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌ها در زمینه ایمنی خودروهای جدید در سال‌های اخیر می‌دانند. به عقیده آن‌ها به اندازه اختراع کمربند ایمنی اهمیت دارد. طبق گفته این کارشناسان،AEB می‌تواند در طول ۱۰ سال، به طور میانگین جان حداقل ۱۱۰۰ نفر و ۱۲۳ هزار مصدوم را طی تصادفات در یک کشور پیشرفته مثل بریتانیا نجات دهد.
این فناوری در عمل نیز به طور قابل توجهی منجر به کاهش تصادفات شده است. پژوهشی در سال ۲۰۱۵ توسط برنامه ارزیابی خودروهای جدید اروپا و استرالزی نشان داد که نصب AEB روی خودروها منجر به کاهش ۳۸ درصدی تصادفات سپر به سپر شده است.
همچنین محققان دانشگاه آدلاید ایالات متحده طی بررسی ۱۰۴ تصادف به این نتیجه رسیدند که ترمز اضطراری می‌توانست تصادفات منجر به مرگ را ۲۰ تا ۲۵ درصد و احتمال جراحت را ۲۵ تا ۳۰ درصد کاهش دهد. برخوردهای سپر به سپر تقریبا یک‌چهارم کل تصادفات را تشکیل می‌دهند. سیستم AEB می‌تواند از این نوع تصادف جلوگیری کند یا حداقل شدت آن را کاهش دهد.
نحوه عملکرد ترمز اضطراری خودکار
سیستمAEB از سنسورهای مختلف برای شناسایی موانع پیش رو و ارزیابی احتمال برخورد استفاده می‌کند. این سیستم معمولا در ابتدا از طریق ارسال پیام روی صفحه کیلومتر یا هشدار صوتی به راننده اعلام می‌کند که احتمال برخورد وجود دارد و باید ترمز بگیرد. اگر راننده در راستای توقف خودرو اقدام نکند، بخش خودکار یا مستقل سیستم وارد عمل می‌شود و به‌طور خودکار ترمزها را فعال می‌کند.
تاریخچه سیستم ترمز اضطراری خودکار
ترمز اضطراری خودکار از همان فناوری کروز کنترل تطبیقی برای بهبود ایمنی خودرو استفاده می‌کند. شرکت سوئدی ولوو به عنوان یکی از پیشگامان این فناوری، در سال ۲۰۰۸ سیستمCity Safety را براساس کروز کنترل تطبیقی در شاسی‌بلند ولوو XC60 معرفی کرد که برای جلوگیری از تصادفات شهری با سرعت کم طراحی شده بود.
نسل اول City Safety که از سرعت کمی بیش از ۳ کیلومتر در ساعت تا حدود ۳۰ کیلومتر در ساعت کار می‌کرد، در صورتی که اختلاف سرعت دو خودرو بیش از ۱۶ کیلومتر در ساعت نبود، از برخورد کامل آن‌ها جلوگیری می‌کرد. اما اگر اختلاف سرعت بیشتر بود، سیستم اگر نمی‌توانست کاملا از برخورد جلوگیری کند شدت ضربه را کاهش می‌داد. این سیستم منجر به کاهش ۲۳ درصدی تصادفات XC60 نسبت به سایر خودروهای مشابه بدون AEB شد.
سیستم City Safety اولیه از یک حسگر لیدار برای تشخیص نور و فاصله استفاده می‌کرد. اکنون سیستم‌های ترمز خوکار از رادار و دوربین یا ترکیبی از هر دو برای ترمز گرفتن در سرعت‌های بالاتر و موقعیت‌های پیچیده بهره می‌برند.
تاثیر ترمز اضطراری در تصادف با عابران و دوچرخه‌سواران
مزیت اصلی سیستم‌های ترمز اضطراری خودکار جدید محافظت از دوچرخه‌سواران و عابران است. این ویژگی به لطف تغییر در نوع سنسورها و افزایش دقت سیستم محقق شده است. سیستم‌های AEB جدید معمولا از آشکارسازهای راداری و حداقل یک دوربین بهره می‌برند. این دوربین‌ها و رادارها بعد از تجزیه و تحلیل سیگنال و تصاویر در کامپیوتر خودرو، دستورات لازم جهت اعمال ترمز را ارسال می‌کنند.
بهترین سیستم‌های AEB می‌توانند تفاوت بین انسان، دوچرخه، موتور و خودرو را تشخیص دهند. همچنین این سامانه‌ها درک می‌کنند که عابران، دوچرخه‌سواران و وسایل نقلیه می‌توانند به‌طور متفاوتی رفتار کنند و صرفا از یک الگوی رفتاری پیروی نخواهند کرد.
برنامه ارزیابی خودروهای جدید اروپا در سال ۲۰۱۶ تست توانایی یک خودرو در تشخیص، ترمز و اجتناب از تصادف با عابران پیاده را به ارزیابی‌های ایمنی خود اضافه کرد. از سال ۲۰۱۸، آزمایش مشابهی برای دوچرخه‌سواران معرفی شد. از سال ۲۰۱۹، خودروهای بدون سیستم ترمز اضطراری مبتنی بر دوربین نمی‌توانند بالاترین رتبه ایمنی یعنی پنج ستاره یوروانکپ را کسب کنند.
دلیل عدم تجهیز همه خودروها به ترمز اضطراری چیست؟
با وجود اینکه هزینه خرید هر واحد از سیستم ترمز اضطراری خودکار از تامین‌کنندگان این فناوری در دنیا خیلی گران نیست، اما همچنان شاهد عدم تجهیز بسیاری از خودروهای داخلی به این فناوری هستیم. این در حالی است که یک سیستم مبتنی بر لیدار با قیمت حدود ۵۰ دلار قابل خریداری است.
سیستم مبتنی بر دوربین حدود ۷۵ دلار، سیستم دارای دوربین استریو ۹۳ دلار و سیستم مبتنی بر رادار حدود ۱۸۵ دلار قیمت دارند. این ارقام نسبت به قیمت کلی خودروها و مزایای فوق‌العاده سیستم ترمز اضطراری چندان گران به نظر نمی‌رسند. اتحادیه اروپا از اواسط سال ۲۰۲۲ تجهیز تمام خودروهای جدید به AEB را اجباری کرد.
نتیجه گیری
ترمز اضطراری خودکار به عنوان یکی از جدیدترین و کارآمدترین تجهیزات خودرویی باید روی تمامی خودروها به‌ویژه تولیدات پرفروش داخلی نصب شود. با توجه به آمار بالای تصادفات مرگبار در ایران، استفاده از ترمز اضطراری خودکار احتمالا بتواند حدود ۲۵ درصد از این آمار را کاهش دهد.
